Psychisch klachten: Ik meld me ziek
Bij ziekmelding door psychische klachten is er sprake van psychisch verzuim. Het betreft met name stress, overspannenheid, burn-out, depressie en angstklachten. Bovendien kan er sprake zijn van fysieke klachten die een psychische oorzaak hebben, de zogenaamde SOLK-klachten, de ‘somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten’, zoals bijvoorbeeld fybromyalgie. Iemand die zich heeft ziek gemeld door psychische klachten zal meestal een re-integratietraject ingaan.
Oorzaken psychische problemen
Psychisch verzuim kan het gevolg zijn van omstandigheden op de werkplek door psychosociale arbeidsbelasting (PSA), zoals hoge werkdruk gevolgd door werkstress. Werkstress is verantwoordelijk voor een kwart van het psychisch verzuim.
Bovendien kan verzuim te maken hebben met de privésituatie van de werknemer, zoals een belastende thuissituatie. Ook persoonskenmerken kunnen een rol spelen, zoals perfectionisme of niet nee kunnen zeggen. Uiteindelijk kan iemand last krijgen van angsten, of een burn-out waardoor werken niet meer haalbaar is.
Vaak is het een combinatie van PSA en de privésituatie die elkaar beïnvloeden en versterken.
Mentaal ziek: belangrijke oorzaken
- Hoge werkdruk en weinig regelmogelijkheden
- Onduidelijkheid over taken en bevoegdheden
- Ontbreken van sociale steun en begeleiding van leidinggevende
- Onveilige situatie door o.a. pesten, agressie, geweld of seksuele intimidatie
- Arbeidsconflicten
- Slechte balans privé – werk
- Persoonskenmerken zoals vermijding en perfectionisme
- Ongezonde leefstijl, zoals weinig beweging en/of geen sport
- Belastende thuissituatie door ingrijpende veranderingen, zoals scheiding en overlijden
- Trauma’s uit het verleden die nog een rol spelen
- Reeds aanwezig symptomen van stress, moeheid, angst en/of depressie
Hoe hoog is het verzuim door ziekmelding psychische klachten?
Uit recent onderzoek blijkt o.a. dat:
- 65% van het ziekteverzuim psychisch is.
- Het langdurend verzuim (langer dan 6 weken) binnen het MKB, door psychische klachten, gemiddeld 225 dagen duurt.
- Psychische klachten voor ca 1/3 deel de oorzaak van langdurend ziekteverzuim is.
- Van het totale verzuim, bijna een kwart van de werknemers uitvalt door stress.
- In de leeftijd van 25 tot 45 jaar, psychische aandoeningen met 46% de belangrijkste oorzaak van ziekteverzuim is.
- Psychische aandoeningen de meest voorkomende reden van arbeidsongeschiktheid is.
- Bij verzuim, dat het gevolg is van het werk, er sprake is van een langere gemiddelde verzuimduur. Dit geldt met name voor ziekteverzuim dat wordt veroorzaakt door psychische arbeidsbelasting (zoals werkdruk, werkstress en conflicten op het werk).
- Het psychisch verzuim in Nederland blijft stijgen, zowel voor grote als kleinere bedrijven.
Hoe herken ik dat een werknemer wellicht mentaal niet (meer) zo sterk staat?
Onderstaande signalen kunnen een indicatie zijn voor mogelijk psychisch verzuim; de werknemer:
- staat niet ‘aan’
- verzet minder werk dan normaal
- meldt zich frequenter kort ziek
- is minder geconcentreerd
- is steeds minder gemotiveerd
- is cynisch over werk
- oogt vermoeid en klaagt erover
- klaagt vaak over de privésituatie
- is snel geïrriteerd en heeft een korte lont
- heeft steeds langer nodig om bij te tanken
Wat kun je als werknemer doen aan ziekmelding psychische klachten?
Hoe eerder psychische klachten worden gesignaleerd, hoe beter ziekteverzuim, langdurige uitval en zelfs mogelijk arbeidsongeschiktheid kan worden voorkomen.
Het scheppen van een positief werkklimaat is van groot belang om langdurig psychisch verzuim en verlies van werk te voorkomen. Jij of jouw leidinggevenden spelen hierbij een hoofdrol. Een kwart van de Nederlandse werknemers zou het namelijk niet met zijn leidinggevende (durven) bespreken als hij psychische problemen zou krijgen. Men schaamt zich daarvoor en/of men is bang dat dit hun carrière zou kunnen schaden.
Een positief werkklimaat nodigt werknemers o.a. eerder uit om over hun problemen te praten. Daardoor kunnen er direct steunmaatregelen en de juiste werkmaatregelen kunnen worden getroffen. Hier ligt een belangrijke sleutel naar de preventie van psychisch verzuim. Preventie is immers beter dan een werknemer met serieuze psychische klachten.
Psychisch verzuim: onze aanpak
DKP is specialist in de aanpak van psychisch verzuim. Bij DKP staat een spoedige en duurzame terugkeer naar werk centraal.
Het succes van onze aanpak is gestoeld op individueel maatwerk. We ruimen blokkades op en vergroten het (zelf)vertrouwen. We helpen jouw werknemers hun eigen krachten, kwaliteiten, mogelijkheden en toekomst (terug) te vinden in hun werk en in hun persoonlijke leven.
DKP maakt daarbij gebruik van relevante, wetenschappelijke betrouwbare en valide no-nonsense testinstrumenten die snel en praktisch inzetbaar zijn.
De door ons gevolgde aanpak zijn ‘state of the art’, gebaseerd op actuele ontwikkelingen, helder beschreven en robuust. Ze zijn op duurzame kwaliteit getoetst. Ze zijn onder andere gebaseerd op de cognitieve gedragstherapie; ‘evidence based’. Echter steeds met de compléte mens in de hoofdrol.
Tussentijds bouwen wij regelmatig feedback- en evaluatiemomenten in. Hiermee vergroten we de effectiviteit van onze aanpak voor cliënt en werkgever. Na aanmelding zorgen wij ervoor dat jouw werknemer binnen twee weken aan zijn of haar herstel kan beginnen.
Voorkomen is beter dan genezen bij psychisch verzuim
DKP biedt diverse diensten en activiteiten op het gebied van verzuimpreventie voor tijdige signalering van psychische problemen en het voorkomen van psychisch verzuim.
DKP staat je graag terzijde.
Indien je meer wilt weten over het signaleren van mogelijk naderend psychisch verzuim bij jouw werknemers, adviseren wij je graag over onze dienst verzuimpreventie.
Tevens bieden wij hulp om leidinggevenden en HR-medewerkers te trainen in tijdige signalering van psychische klachten en hoe hier adequaat mee om te gaan. Zie ook onze open brief aan de werkgever.