Cognitieve gedragstherapie (CGT) is een vorm van psychotherapie die zich richt op het veranderen van negatieve denkpatronen en gedragingen die psychische problemen veroorzaken of in stand houden.
De essentie van CGT:
- Het identificeren van negatieve gedachten: De therapeut helpt de cliënt om bewust te worden van negatieve gedachten en overtuigingen die leiden tot emotionele problemen.
- Het uitdagen van irrationele overtuigingen: Cliënten leren om hun negatieve denkpatronen kritisch te evalueren en te herzien, met als doel realistischer en positiever te denken.
- Gedragsverandering: CGT moedigt cliënten aan om hun gedrag te veranderen door stapsgewijs te werken aan het aanpakken van specifieke problemen en het ontwikkelen van gezondere coping-strategieën.
- Zelfhulpvaardigheden: Cliënten leren vaardigheden om zelfstandig met toekomstige uitdagingen om te gaan en terugval te voorkomen.
De bril
Cognitieve gedragstherapie gaat er dus vanuit dat de bril waardoor mensen dingen zien, bepalend is voor eventuele negatieve gevoelens, of een bepaald gedragspatroon. In dit geval zijn het dus niet de gebeurtenissen zelf die het negatieve gevoel oproepen, doch de persoonlijke betekenisvolle aanname hierover, zeg maar met welke bril je ernaar kijkt en de emoties die het daardoor oproept. Negatieve gevoelens kunnen dus verdwijnen en gedrag kan veranderen door gebeurtenissen en situaties anders, realistischer, te leren interpreteren.
Klachten waarvoor CGT effectief kan zijn:
- Depressie: CGT kan helpen bij het identificeren en veranderen van negatieve gedachten en gedragspatronen die bijdragen aan depressieve gevoelens.
- Angststoornissen: Dit omvat verschillende vormen van angst, zoals gegeneraliseerde angststoornis, sociale angststoornis, paniekstoornis en specifieke fobieën.
- Obsessief-compulsieve stoornis (OCS): CGT kan helpen bij het verminderen van dwangmatige gedachten en gedragingen die kenmerkend zijn voor OCS.
- Posttraumatische stressstoornis (PTSS): Voor mensen met PTSS kan CGT helpen bij het verwerken van traumatische ervaringen en het verminderen van symptomen.
- Eetstoornissen: CGT kan effectief zijn bij de behandeling van eetstoornissen, zoals anorexia nervosa, boulimia nervosa en eetbuistoornis.
- Slaapstoornissen: Voor mensen met slaapproblemen kan CGT gericht zijn op het aanpakken van negatieve denkpatronen en gedragingen die een goede nachtrust belemmeren.
- Stemmingsstoornissen: Naast depressie kan CGT ook worden toegepast bij andere stemmingsstoornissen, zoals bipolaire stoornis.
- Persoonlijkheidsstoornissen: CGT kan helpen bij het verbeteren van problematische denk- en gedragspatronen die geassocieerd worden met bepaalde persoonlijkheidsstoornissen.
Kortdurende, gestructureerde therapie
Over het algemeen is CGT een kortdurende, gestructureerde therapie die zich richt op het hier en nu, met als doel het verbeteren van de psychische gezondheid door het veranderen van cognitieve en gedragspatronen.